Altıncısı Konya’da iken 2022 yılında iştirak edip yer aldığım ve “Hayallerim, Ailem ve Öğretmenim” başlığı etrafında düşüncelerimi katılımcılarla paylaştığım, yürütücülüğünü Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ)’nden Doç. Dr. Ahmet Kurnaz ve Dr. Öğretim Üyesi Süleyman Arslantaş’ın yaptığı kısa adı “UÇAK” olarak bilinen “Ulusal Çocuk Araştırmaları Kongresi” isimli toplantının yedincisi 12-14 Haziran 2024 tarihlerinde Yozgat’ta gerçekleştirildi. Heyecan veren bir buluşmaydı.
İlki 2012 yılında Konya’da gerçekleştirildiğinde 54 Bilim ve Sanat Merkezi (BİLSEM)nden gelen 196 öğrenci, 69 öğretmen ve 63 velinin katlımı ile 149 bildiri sunulmuş, 2013 yılında Bursa’da ikincisi gerçekleştirildiğinde 38 farklı kurumdan gelen 154 sözlü bildirinin sunulmasına müsaade edilmiştir. Daha sonra 2014 yılında Rize’de düzenlenen üçüncü toplantıda 35 farklı kurumdan gelen 137 sözlü bildiri kabul edilmiş, 2015 yılında İzmir’de düzenlenen dördüncü kongrede 154 sözlü bildiri ve 2016 yılında İstanbul’da beşincisi düzenlendiğinde ise 180 sözlü bildiri sunulmuştur.
Başvuru değerlendirmelerini akademisyenlerin yaptığı UÇAK toplantılarında aslında bir eğitim sürecinin de yaşandığını görüyoruz. Düzenlenmesinde BİLSEM yönetici ve kadrolarının özverili çabalarının yer aldığı bu etkinliklerde öğrenciler, öğretmen ve aileleri ile birlikte akademisyenlerle bir araya gelebilme fırsatı da yakalıyorlar.
Altıncı UÇAK için Konya’ya gittiğimde harika bir hava, farklı bir tarz ve her bir oturumunda canlılığı yüksek bir beraber iş yapma gücü olduğunu gözlemledim. Bende böylesi bir izlenim bırakmıştı. Pandeminin toplumumuzda oluşturduğu istenmedik etkinin çabucak dağıldığı ve katılımcılarda olumlu etki bıraktığı çok açıktı. Altıncı UÇAK kapsamında 103 sözlü bildiriye yer verilmişti ve 8-10 Eylül 2022 tarihleri arasında, kısa süre içerisinde katılımcıların Konya’yı kültürel zenginlikleri ve ulaştığı gelişmişlik düzeyi ile yakından tanıma fırsatını da bulduğu bir program olmuştu. Bu denli güzel bir program kesinlikle seçkin kurumların işbirliğindeki uyumunda yansımasıydı. NEÜ Özel Yetenekliler Anabilim Dalı tarafından Konya Büyükşehir Belediyesi himayelerinde Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü işbirliği ile NEÜ Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi yerleşkesinde yapılmıştı ve Kongreye 46 farklı şehirden 165 öğrenci ve onlara refakat eden 126 öğretmen ile veliler ve ayrıca akademisyenler de katılmıştı. Aralarında benim de yer aldığım 3 çağrılı konuşmacı da konferans vermişti. Toplantı, yedinci “Üstün Yeteneklilerin Eğitimi Kongresi (ÜYEK)” ile eş zamanlı yapılmıştı ve 165 sözlü bildiri sunulmuştu. Böylesi harika toplantıların ne denli önemli olduğu ve bunun farklı kurumlarca da fark edilmesi gerektiği açıktır.
VII. UÇAK toplantısı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü koordinasyonunda, Sorgun BİLSEM yürütücülüğünde, Yozgat Bozok Üniversitesi (YOBÜ), Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ), Yozgat İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Sorgun İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliği ile Yozgat’ta gerçekleştirildi. Yerele etkinin de yüksek olacağı açıktır.
Sorgun BİLSEM Müdürü Yusuf Ünal ile Doç. Dr. Ahmet Kurnaz hocanın çabaları takdire şayandı. Bu toplantıda görüldüğü üzere böylesi etkinlikler için Yozgat bir “merkez şehir” görünümündedir. Bu sefer kongrede 70 farklı ilden katılım oldu ve 363 farklı başlık altında bildiri sunuldu. Bu bildiriler başvuru aşamasında kongreye gönderilen 963 bildiri arasından seçildi. Yani %40’a yakın oranda bildiri kabul almış oldu. Toplam katılımcı sayısı ise 1125 civarındaydı. Bu rakamlar harika!
Umut veren bu seri toplantı için söylenecek pek çok güzel şey var elbette. İlkokul, ortaokul ve lise öğrencilerinin yaptıkları araştırmalarla ulaştıkları sonuçları paylaşabildiği böylesi zeminler çoğaltılmalı ve yaygınlaştırılmalıdır. Öyle olacağı da gözüküyor. Yeni nesli ne denli nitelikli yetiştirirsek geleceğimiz o denli iyi olacaktır. Toplumu oluşturan her bireyin nitelikli gelişimi adına kaygı duymalıyız. Bunun önemli bir ayağı ise kurum ve kuruluşların böylesi kaliteli faaliyetler için güçlü işbirliklerine her daim açık ve yöneticilerinin istekli olmasıdır.
Tolumu oluşturan bireylerin sahip oldukları potansiyeli sürekli üst düzeye taşıyacak ortam ve imkânları sağlamak gerekiyor. Bu açıdan STK’lar da böylesi etkinliklere aktif katkı vermelidir.
Yedinci UÇAK toplantısında Çağrılı Konuşmacı olarak yer alan Anadolu Üniversitesi’nden Doç. Dr. Muhammet Bahadır Ayas, ufuk açıcı ve bilgilendirici bir sunum yaptı. Üzerinde düşünmeye değer konulara değindi. Toplam 10 seans ve 70 oturumda sunumlar gerçekleştirildi. Katılımcılar Yozgat ve çevresini de tanıma fırsatı buldular.
Öğrenme, problem çözme ve üretme yetenekleri yüksek bireylere daha özenli yaklaşmak gerekiyor. Onlar için yeni uygulamalar geliştirmek, bunu başarıyla sağlayacak eğiticileri yetiştirmek ve durumun farkında ebeveynleri çoğaltmak gerekiyor. Araştırmacı yönü sürekli geliştirilen çocuklara ihtiyacımız var. Çocuklar kendi perspektiflerinden ve bilgi düzeylerinden hareketle rahatlıkla bilimsel araştırma yapabilir. Bu yönüyle kendine has özgün yanları bakımından oldukça yerinde olan UÇAK toplantıları ülkemiz için son derece faydalıdır.
UÇAK, başta BİLSEM öğrencileri olmak üzere 1-12. Sınıf düzeyindeki tüm öğrencilere açık bir kongredir. Çocukların araştırma becerilerini geliştirmek, ilgi duydukları konularda merak ettikleri şeyleri araştırıp sunmalarına imkân tanımak, öğrencilerin bilimsel faaliyetlerle ilgili süreçleri yaşayarak öğrenmelerini ve aktif katılarak görmelerini sağlamak bakımından UÇAK amaca oldukça uygun ve hem kısa vadede hem de uzun vadede doğrudan ya da dolaylı etkileri yüksek bir buluşma noktasıdır.
Yozgat’ta düzenlenen yedinci UÇAK için katkı veren kurumların yöneticilerinin toplantıya yakın ilgileri başarılı biçimde gerçekleştirilmesinde etkili olmuştur. Yozgat Valisi Mehmet Ali Özkan toplantıyı benimsemiş ve bütün detayların kalitesi için duyarlı davranmıştır. Toplantı yeri, konaklama ve lojistik için çözümleyici bir rol üstlenmiştir. Bunu bilmek ve gözlemlemek sevindiriciydi. YOBÜ Rektörü Prof. Dr. Evren Yaşar açılışta yaptığı konuşmada öğrencileri motive edici değerlendirmelerde bulundu. Özel Yeteneklilerin Geliştirilmesi Daire Başkanı Dr. Erdal Kılınç bizzat katılarak toplantıya verdikleri değeri ortaya koymuştur. Bu ilgileri anlamlı buluyorum.
Yozgat İl Milli Eğitim Müdürü İsmail Altınkaynak ve Sorgun İlçe Milli Eğitim Müdürü Musa Öcal ise bu etkinliğin hem görünen hem de görünmeyen emektarları durumundaydı. Proje konularına önem veren böylesi yöneticilerin yeni çalışmalar üretip hayata geçirebileceklerine inanıyorum.
Yeri gelmişken iki örneğe değinmekte fayda var. TÜBİTAK 4004 - Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları Destekleme Programı kapsamında desteklenen “Bozok'ta İklim Değişikliklerine Uyum: Bilim ve Teknoloji Entegrasyonlu Uygulamalar II” isimli proje, Yozgat İl Millî Eğitim Müdürlüğü koordinasyonunda, Cumhuriyet Ortaokulu Fen Bilimleri Öğretmeni Nurullah Korkman'ın yürütücülüğünde 24-30 Haziran 2024 tarihlerinde gerçekleştirilerek farklı şehirlerden 24 öğretmen, 7 gün süreyle Yozgat’ta konuk edildi. Proje kapsamında katılımcıların iklim değişikliği kaynaklı çevresel sorunların çözümüne ilişkin bilim ve teknoloji entegrasyonlu tasarım yapma becerilerinin geliştirmesi desteklenmeye çalışıldı.
Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Prof. Dr. Evren Yaşar’ın isteğinin tarafıma iletilmesi üzerine bu proje kapsamında konuk öğretmenler için Çekerek Bilim Merkezi’ne düzenlenen geziye ben de katıldım. Öğretmenlerle buluşmaları her zaman önemserim. Seyahat süresince neşeli bir yolla hem Yozgat’ı tanıtıcı hem de TÜBİTAK programları ile ilgili bilgiler paylaştım. Sorduğum sorulara cevap veren öğretmenlerimize sürpriz kitaplardan hediye vererek keyifli bir gün geçirilmesine katkı vermeye çalıştım. Ayrıca kapanış günü proje ürünlerinin sergisine ve Yozgat İl Milli Eğitim Müdürü İsmail Altınkaynak ile birlikte katılım belgesi dağıtım programına da katılıp bilgiler paylaşmaya çalıştım. Faydalı bir etkinlik olduğuna inanıyorum.
Bir başka güzel toplantı ise, Sorgun BİLSEM tarafından TUBİTAK 4004 kapsamında 01-07 Temmuz 2024 tarihlerinde Türkiye’nin farklı illerinden 24 öğretmenin katılımıyla gerçekleştirilen ve Sorgun BİLSEM Öğretmeni Merve Şirin’in yürütücüsü olduğu "Sürdürülebilir Bir Dünya İçin Permakültür Felsefesiyle Doğada Öğreniyorum II" projesiydi. Davetleri üzerine açılış programına ben de katıldım.
Daha öncede gerçekleştirilmiş olan ve geleneksel hale getirilmesi mümkün olan, bu toplantıların içeriklerinin gelişim potansiyeli yüksektir. Böylesi içeriklerle yapılacak etkinliklere her zaman ihtiyaç olacağı da açıktır. Sadece iki tanesine dikkat çektiğimiz bu iki proje ve yedinci UÇAK toplantısı özelde Yozgat için genelde de Türkiye ve insanlığın geleceği için motivasyon kaynağı da olmuştur.
Doğrudan ve dolaylı emeği geçen herkes çok kıymetlidir. Öyle inanıyorum ki, Yozgat böylesi pek çok güzel etkinlik için cazibe merkezi olmaya namzettir ve yüksek potansiyele sahiptir. Bunu görmek ve bilmek lazım.
