Yozgat’ta vatandaşların kış hazırlığında tercih ettiği ürünler arasında yer alan kapya biber hem közleme olarak hem de konserve olarak hazırlanıyor. Kapya biber salataların, yemeklerin içerine konarak lezzet katıyor.
Kapya biber diğer bir ismi ile kırmızı biber olarak da bilinir. Kırmızı biber kategorisinde ise birden fazla türe yer verilir. Kırmızı biberler genellikle acı tatları ile biliniyor olsa da kapya biberin tatlısına daha sık rastlanır.
Kırmızı biberlerin genel ismi capiscum annuum olarak geçer. Anavatanı Güney Amerika ve Orta Amerika'dır. Sebze kategorisinde kendisine yer edinen kapya biber ve türleri genellikle mutfaklarda baharat halinde daha sık tüketilir. Fakat kapya biberin faydaları göz önüne alındığında bu biberin çiğ olarak salatalarda ya da yemeklerde pişmiş şekilde tüketilmesi oldukça sağlıklıdır. Kapya biberin faydalarından daha iyi yararlanabilmek için ise direkt çiğ olarak tüketilmesi gerekir.
Kırmızı biber türleri; acı biber, yarı acı biber ve tatlı acı biber olarak üç farklı grupta incelenir. Kapya biber bu türlerin tatlı olan grubunda yer alır. Kapya biber genellikle kırmızı renge sahip olması ile bilinse de biberin beyaz ve yeşil renkleri de bulunur. Kırmızı renge sahip olan daha sık bilinir ve tüketilir. Kapya biber faydaları bu üç türe göre de değişiklik gösterebilir. Yeşil ve beyaza dönük renkteki biber çarliston olarak adlandırılır.
Kapya biber aynı zamanda soslarda ve konserve ürünlerde de çok sık kullanılır. Yemeklere lezzet katan bu biber hem sağlığınızı korur hem de yemeklerinize renk katar. İtüzümü soyundan gelen kapya biber, patlıcangiller olarak da bilinir. Patlıcan ile benzerlik gösteren kapya biber, kendinizi zinde hissetmenize yardımcı olur.
KAPYA BİBERİN FAYDALARI
Kapya biber faydaları oldukça fazladır. Stresin azalmasına dahi yardımcı olan bu biber türü hem faydası hem lezzeti ile sofraların vazgeçilmezlerinden birisi haline geldi. Kırmızı ve parlak renge sahip olan bu biber türü, etli biber olarak da adlandırılır. Yıllık biber olarak da bilinir. Kapya biber faydalarını şu şekilde sıralamak mümkündür;
C vitamini eksikliğine iyi gelir,
Sindirim sistemi için faydalıdır,
Damar tıkanıklığı engeller,
Hazımsızlığa iyi gelir,
Gaz problemini giderir,
İştahı açar,
Hafıza problemlerine iyi gelir,
Damar sertliği oluşumunu engellemeye yardımcıdır,
Antioksidan kaynağıdır,
Eklem ağrıları için faydalıdır,
Astım hastalığına iyi gelir,
Romatizmal hastalıkların iyileşmesine yardımcı olur,
B6 ve folat desteği sağlar,
Göz hastalıklarına iyi gelir,
Kansızlığı (anemi) azaltır.
Kapya biber faydaları bu kadar ile sınırlı değildir. Bunların haricinde de insan sağlığı üzerinde birçok olumlu etkisi bulunur. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve aynı zamanda kemik gelişimini de destekler. Panik atak ve kaygı bozukluğu gibi bazı psikolojik hastalıkların belirtilerini hafifletebilir. Cilt hücrelerini yenilemeye yardımcı olan kapya biber, vücutta oluşan yaraların daha hızlı bir şekilde iyileşmesine yardımcıdır.
Kapya biber faydaları arasında yer alan diğer maddeleri ise şu şekilde sıralamak mümkündür;
Diyabet (şeker) riskini azaltır,
Kan şekeri seviyesini dengeler,
Kan dolaşımını hızlandırır,
Solunum yollarını açar,
Kolesterolü düşürür,
Bağırsak problemlerine iyi gelir,
Mide kanserine karşı koruyucudur,
Zona hastalığı için fayda sağlayabilir,
Aynı zamanda kırmızı kapya biber faydaları ile hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan belirtilerin hafifletilmesi de mümkündür.
İÇERİSİNDE YER ALAN VİTAMİN VE MİNERALLER NELERDİR?
Kapya biber içerisinde sağlığı olumlu yönde etkileyen birçok vitamin ve minerale yer verilir. Özellikle içerisinde yer alan A vitamini, cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcıdır. İçerisinde yüksek oranda C vitamini yer alır. Bu C vitamini sayesinde vücuttaki beyaz kan hücrelerinin üretimi de artış gösterir. Aynı zamanda kansızlık problemine de iyi gelir.
Kapya biberin içerisinde K vitamini yer alır. K vitamini sayesinde kemik gelişimine de katkı sağlanmış olur. İçerisinde B6 vitamini de yer alır. Kapya biber içerisinde yer alan diğer vitamin ve mineraller ise; karbonhidrat, lif, protein, sodyum, potasyum, kalsiyum ve demirdir.
KAPYA BİBER NASIL TÜKETİLİR?
Çiğ bir şekilde sabah kahvaltısında kapya biber tüketilmesi yararlıdır. Akşam yemeği için zeytinyağlı ya da etli olarak dolma yapılabilir. Salata ve közlenmiş hali ile meze tarifleri için uygun bir malzemedir. Sebze çorbalarına, et yemeklerine ve mantar soteye eşlik edecek lezzete sahiptir.
Sebze kızartmalarında kapya biber tüketebilir. Sarımsaklı yoğurt eşliğinde oldukça hafif bir öğün oluşturabilir. İklim el veriyorsa kurutabilir. Özellikle Güneydoğu mutfağının önemli bir lezzeti olan kuru biber dolması yapabilir. Öğüterek baharat olarak da kullanabilir. Alpaslan Demir
