Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulan torba yasa teklifi ile annelere yönelik maddi yardımlar artırılıyor.
Yeni düzenlemeye göre, ilk doğumda tek seferlik 5 bin TL ödeme yapılırken, ikinci çocuk için annelere aylık 1.500 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar için ise 5 bin TL destek sağlanacak.
Böylece üç çocuk sahibi olan bir aileye toplam 395 bin TL'ye varan ödeme yapıldı. Öte yandan doğum izinlerinin uzatılması da gündemdeki konular arasında yer alıyor. İşte yeni teşvik paketinin detayları...
NÜFUS ARTIŞINI TEŞVİK EDEN YENİ DESTEK PAKETİ MECLİS'TE
Türkiye'nin son yıllarda düşen doğum oranları bağlantılarını sağlamak amacıyla teşvik paketi TBMM'ye sunuldu. 2025'te "Aile Yılı" ilan edilmesinin ardından devralınan düzenleme ile doğum ve çocuk yardımlarında önemli artışlar düzenlendi.
Programın hazırladığı teşvik paketine ilişkin ayrıntılar CNN Türk canlı yayınında değerlendiren Sosyal Güvenlik Müşaviri Murat Bal, yeni düzenlemenin gerekçelerini açıkladı. Türkiye'nin doğum oranlarının son 20 yılda ciddi bir düşüş gösterdiğine dikkat çeken Bal, şu ifadeleri kullandı: "2015 yılında başlayan doğum yardımı uygulaması, yıllar içinde demografik yapıya uyum sağlamak amacıyla yeniden düzenleniyor. 2001'de 2.38 olan doğurganlık oranımız, 2023 yılı boyunca 1.51'e kadar gerilemiş durumda. Bu, üreme yenilenme durumu olan 2.1'in altında kaldığımız anlaşılıyor. Ayrıca, nüfus hızımız da 2002'de binde 7 iken, 2023'te binde 1'e durumda. Türkiye'nin ortalama yaşı 34'e yükseldi. Uzun vadeli ülke ekonomisi ve demografik yapısı için riskin bu düşüşe karşı önlem almak amacıyla, doğumu teşvik edecek yeni destek devreye sokuluyor."
DOĞUM YARDIMI ARTIYOR
Mevcut doğum yapan annelere bir defaya mahsus 300 TL destek sağlanıyordu. Yeni düzenleme ile bu tutar 5 bin TL'ye yükseltiliyor . Bu ödeme, 1 Ocak 2025'ten itibaren doğduğu çocuk için devlet tarafından annelerin banka hesaplarına yatırılacak.
Yeni sistem, yalnızca tek seferlik katkı yardımı değil, çocuk kesintisine bağlı olarak düzenli maaş ödemesi de yapılıyor.
İlk çocuk için tek seferlik 5 bin TL doğum yardımı verilecek.
İkinci çocuk için annelere aylık 1.500 TL ödeme yapılacak. Bu ödeme 5 yıl boyunca devam edecek.
Üçüncü çocuk ve ardından annelere ay için 5 bin TL ödeme yapılacak.
Tüm ödemeler, annenin banka hesabına yatırılacak ve herhangi bir vergi ya da SGK kesintisine tabi olmayacaktır.
ÖDEMELER 5 YIL SÜRECEK, VERGİ VE SGK KESİNTİSİ OLMAYACAK
Yeni sistem, kaydedilen destek miktarları 5 yıl boyunca düzenli olarak ödenecek. 1 Ocak 2025'te doğan her çocuk için kaydedilen bu teşvik programı kapsamında, ailelerin ekonomik olarak desteklenmesi hedefleniyor.
İkinci çocuk için toplamda 90 bin TL ödeme yapılacak.
Üçüncü çocuk için ise 300 bin TL ödeme sağlanacak.
İlk doğum yardımı da dahil olmak üzere üç çocuk sahibi olan bir aileye toplam 395 bin TL ödeme yapıldı.
Eğer bir aile dördüncü çocuğunu da dünyaya getirirse, bu ödemeler daha da artacak.
DEMOGRAFİK DENGENİN KORUNMASI AMAÇLANIYOR
Türkiye'de doğurganlık hızının azalması, nüfus artış hızındaki gerileme ve yaşın yükselmesi, uzun süreli ekonomik ve sosyal yapıyı değiştirecek faktörler arasında yer alıyor. Avrupa ülkelerinde benzer sorunlarla mücadele edilirken, birçok ülkede doğumu teşvik eden destek paketleriyle aileleri teşvik etmeye çalışıyor.
Paketin yeni destek paketi, yalnızca maddi teşviklerle sınırlı kalmayacaktır. Çalışan anneler için doğum izinlerinin uzatılması, kreş ve bakım hizmetlerinde yeni düzenlemelerin yapılması gibi konular da ilerleyen süreçte gündeme getirilecek.
KADIN İSTİHDAMI VE DOĞUM İZNİ DÜZENLEMELERİ GÜNDEMDE
Yeni doğum teşvik paketinin bir diğer önemli ayağı da annelerin doğumundan sonra iş hayatına dönüşünü kolaylaştırmaya yönelik düzenlemeler olacak. Doğum izinlerinin değişmesi ve esnek çalışma modellerinin yaygınlaştırılmasında, bileşenlerindeki konular arasında yer alıyor.
Özellikle Avrupa'daki belirli aralıklarla uygulanan "kademeli çalışma saatleri" ve "yarı zamanlı çalışma modeli" gibi sistemlerin Türkiye'de hayattaki güncelliği tartışılıyor.
YASA TEKLİFİ TBMM GÜNDEMİNDE! PEKİ, NE ZAMAN YASALAŞACAK?
TBMM'ye sunulan yeni torba yasa teklifi, Meclis Genel Kurulu'nda görüşülerek oylamaya sunuldu. Kanun teklifinin eklenmesi halinde, yeni doğum ve çocuk kabul yardımı düzenlemesi 1 Ocak 2025 tarihinde kişisel olarak girecek .
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı desteği, doğum yardımı ve çocuk teşvik ödemeleri için altyapı hazırlıklarının tamamlandığını belirtiyor. Yasanın gizliliğinin gelmesiyle birlikte, başvuruların nasıl alınacağına ilişkin ayrıntılı açıklamalar yapılacak.
Türkiye'de aile desteği ve nüfus artışının dengede tutulması amacıyla alınan bu yeni düzenleme, ekonomik olarak çocuk sahibi olmak isteyen ailelere önemli bir katkı sağlamayı hedefliyor.
