Sümer uygarlığı üzerine yaptığı çığır açıcı araştırmalarla tanınan Çığ, Türkiye'nin kültürel ve bilimsel hayatına derin izler bıraktı.
MUAZZEZ İLMİYE ÇIĞ KİMDİR?
20 Haziran 1914'te Bursa'da doğan Muazzez İlmiye Çığ, Türkiye'nin ilk kadın Sümeroloğu olarak tarihe geçti. İlkokul öğretmeni olarak başladığı meslek hayatını, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde aldığı eğitimle Sümeroloji, Hititoloji ve Arkeoloji alanlarına taşıdı. İstanbul Arkeoloji Müzeleri bünyesinde binlerce çivi yazılı tableti tasnif ederek arşivledi. Sümer, Akad ve Hitit dillerinde yazılmış tabletlerin deşifresine öncülük etti.
Eserleri ve çalışmalarıyla uluslararası alanda da tanınan Çığ, akademik üretkenliği kadar kadın hakları konusundaki cesur çıkışlarıyla da biliniyordu. Emekliliğinden sonra da çalışmalarını sürdüren Çığ, çeşitli kongrelere katılarak Türk ve dünya tarihine katkı sağlamaya devam etti.
HAYATI VE ÇALIŞMALARI
Muazzez İlmiye Çığ, kariyeri boyunca 74 bin tabletten oluşan çivi yazılı belgeleri arşivledi ve katalog hâlinde yayımladı. Prof. Samuel Noah Kramer'in History Begins at Sumer adlı eserini Türkçeye çevirerek 1990’da Tarih Sümer’de Başlar adıyla yayımladı. Bilimsel makaleleri, kitapları ve röportajlarıyla geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı.
Çığ, 1960'ta Heidelberg Üniversitesi'nde araştırmalar yaptı ve Roma ile Londra’da Hitit sergilerinin düzenlenmesine öncülük etti. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından yayımlanan otobiyografisi Çivi Çiviyi Söker, onun kişisel ve mesleki hayatına dair önemli bir başvuru kaynağı oldu.
SON YOLCULUĞU
Mersin'de bir hastanede tedavi gören Çığ, 17 Kasım 2024’te hayata gözlerini yumdu. Cenaze töreni, Toroslar ilçesindeki Akbelen Şehir Mezarlığı’nda gerçekleştirildi. Törene yakınlarının yanı sıra Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, akademisyenler, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve çok sayıda seveni katıldı.
TÜRK VE DÜNYA BİLİMİNE EŞSİZ KATKILAR
Muazzez İlmiye Çığ’ın Sümeroloji alanındaki öncü çalışmaları, Türk bilimine kazandırdığı derinlik ve kadın hakları konusundaki cesur duruşu, onun mirasının kuşaklar boyunca hatırlanmasını sağlayacak. Çığ, ardında bilimsel araştırmaları, eserleri ve ilham verici hayat hikâyesiyle unutulmaz bir iz bıraktı.
