Hasan Sabbah, Alamut Kalesi'ni ele geçirip Haşhaşiler'i eğiten ve tarihin ilk suikastçilerini yetiştiren ünlü bir liderdir. Selçuklu Devleti'nin yıkılışında önemli bir rol oynayan Sabbah, İsmaililik mezhebi inancına dayalı Haşhaşiler tarikatı ile tanınmıştır.
Orta Çağ'ın en ilginç liderlerinden biri olan Hasan Sabbah, dini bilgisi ve otoriter liderliği ile farklı ve derin bir karaktere sahiptir. Onu tarih sahnesinde farklı kılan, amansız suikastçileri yetiştirmesi ve 34 yıl boyunca hiç dışına çıkmadan yaşadığı ünlü Alamut Kalesi'dir.
Hasan Sabbah, Kumm şehrinde doğmuştur. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 11. yüzyılın ortalarında dünyaya geldiği düşünülmektedir. Din eğitimini Rey şehrinde almıştır. Babası Yemen kökenli olup, Kufe'den gelmiş ve On İki İmam inancına gönül vermiştir.
Bir rivayete göre, Hasan Sabbah, Ömer Hayyam ve Nizamülmülk aynı okulda eğitim görmüş ve birbirlerine başarılı olduklarında yardım etme sözü vermişlerdir. Nizamülmülk devlet kademelerinde yükselince, Ömer Hayyam'a emeklilik maaşı bağlatmış, ancak Hasan Sabbah sarayda yüksek bir makam istemiştir. Ardından vezirlik mevkisini arzulayan Sabbah, vezir tarafından şerefine yönelik söylentiler çıkarılınca Mısır'a yerleşmiştir. Ancak bu hikaye efsane olarak kabul edilmektedir.
Hasan Sabbah, Rey şehrinden ayrılıp Mısır'a ulaşmış, ardından Kuzey Afrika'ya sürülmüş ve Suriye’ye gitmiştir. 1081 yılında İsfahan’a tekrar ulaşan Sabbah, İran'ı dolaşarak hizmet etmiştir. İran’ın kuzeyinde yer alan Deylem bölgesine ilgi göstermiş, burada faaliyetlerde bulunmak için Kazvin’e göçmüştür. Yerli halktan birçok mürit bulan Sabbah, Elbruz Dağları’ndaki Alamut Kalesi’ne yerleşmiştir.
Alamut Kalesi, geniş bir vadiyi gören, yüksekliği iki bin metreyi bulan sarp bir kayalık üzerine inşa edilmiştir. Rivayete göre, kale, Deylem hükümdarlarından biri için inşa edilmiştir ve ismi "kartalın öğretisi" anlamına gelen "Aluh Amut" adından gelmektedir.
1090 yılında gizli bir çalışmayla Alamut Kalesi’ni ele geçiren Hasan Sabbah, burada Haşhaşin tarikatını kurmuştur. 34 yıl boyunca kaleden neredeyse hiç çıkmamış, Büyük Selçuklu Devleti ve Abbasiler'e karşı planlar yapmıştır. Kendi döneminde 50’ye yakın suikast gerçekleştirmiş, bunların en önemlisi Nizamülmülk’ün öldürülmesidir. Bu suikastler, Büyük Selçuklu Devleti'nin üst kademedeki yöneticileri ve Abbasiler'in önemli din adamlarına yönelik olarak gerçekleştirilmiştir.
Melikşah’ın ölümü ve ardından gelen taht kavgaları nedeniyle Büyük Selçuklu Devleti çöküş sürecine girmiştir. Bu durum, Hasan Sabbah'ın lehine işlemiş ve başka kalelerin de ele geçirilmesini sağlamıştır.
1124 yılının Mayıs ayında hastalanan Hasan Sabbah, halefi olarak Lemeser Kalesi komutanı Kiya Buzrug Ummid'i seçmiş ve 23 Mayıs 1124 tarihinde ölmüştür. Hasan Sabbah, astronomi ve büyü gibi alanlarda yetkinliği ile de tanınır ve tarihin ilk teröristlerini yetiştiren kişi olarak bilinir.
