Mevcut sistemdeki enflasyon farkı, seyyanen zam, refah payı gibi konular ve kök maaş çıkmazı gibi sorunlar nedeniyle yapılan bu değişiklik, emeklilik sistemini daha sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmayı amaçlıyor.
Değişiklik planları arasında, emeklilik yaşı ve gerekli prim gün sayısının yeniden düzenlenmesi gibi konular masada bulunuyor. Ayrıca, emeklilik hesaplamalarında kullanılan formüllerin de gözden geçirilmesi ve güncellenmesi gündemde. Hükümetin bu konudaki somut adımları ve kesinleşen reform planları henüz kamuoyu ile paylaşılmamış olsa da, AK Parti kaynaklarından yeni açıklamalar geliyor.
Milyonlarca emekli, haziran ayı verilerinin ve en düşük emekli maaşlarının belli olması sonrası zamlı maaşlarını almaya başlayacak. Zam döneminde emeklilik sistemine dair eleştiriler de gündemde bulunuyordu. Hükümet emeklilik sistemi için düğmeye bastı ve çalışmalara hız verdi. Üzerinde yeni çalışılan konular arasında kadınların 60, erkeklerin ise 65 yaşında emekliliklerinin sabitlenmesi ve herkesin ödediği prim gün sayısına göre maaş alması yer alıyor. Öte yandan en düşük emekli maaşı alan vatandaşlar için de yardım ve destek paketlerinin olması formülü masadaki konular arasında bulunuyor.
Hükümet, emeklilik sisteminde yapmayı planladığı reformlarla, emekli yaşı ve sigorta sürelerini yeniden belirleyerek, prim gün sayısını da yeni bir formülasyonla düzenleyecek. Bu yeniden yapılandırma ile bireylerin ödedikleri prim gün sayısına göre emekli maaşı almaları sağlanacak, böylece herkes için daha adil bir sistem oluşturulmuş olacak. Mevcut durumda, teknik olarak kök maaşın en düşük emekli maaşıyla eşitlenmesi mümkün olmadığı için, bu alanda 6 ayda bir yasal düzenleme yapılması gerekiyordu. Ancak yeni plan, bu sürekli yasa değişikliği ihtiyacını ortadan kaldıracak başka bir formülü devreye sokmayı öngörüyor.
Düşük emekli maaşı alanlar ve bu yolla geçimini sağlamaya çalışanlar için sosyal destek sağlanması planlanıyor. Yol, gıda, ulaşım, yakıt ve kira yardımı verilecek. Yapılan yeni düzenlemelere göre hâlen 58 ve 60 olan emeklilik yaşı kadınlarda 60, erkeklerde 65’e yükseltilecek. Ancak bu durum, EYT ile getirilen hakları etkilemeyecek. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile AK Parti kaynakları, çalışmalarını yoğunlaştırdı.
Yeni düzenlemeyle, en düşük emekli aylığı belirli bir limite sabitlenecek ve bu düzeyin altında kalan emekli maaşlarına Hazine tarafından doğrudan destek sağlanmayacak. Bunun yerine, emekli maaşı düşük olan ve ekonomik zorluklar yaşayan dar gelirli vatandaşlara Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından daha kapsamlı sosyal destekler sunulacak. Bu destekler, hane bazında değerlendirilecek ve ihtiyacı olan emeklilere yol, yakıt ve gıda gibi temel yaşam ihtiyaçları için yardımlar yapılacak. Ayrıca, dar gelirli emeklilere yönelik kira desteği de nakit olarak verilecek, böylece yaşam standartlarının iyileştirilmesine katkıda bulunulacak.
AK Parti kaynakları Türkiye’deki emeklilik sistemine ilişkin zorlukları şöyle dile getiriyor: “Emekliliği; sosyal güvenlik sistemimizi çok adil bir formülle belirleyip, bütün emeklilerin emekli olacakları tarih itibarıyla ne kadar maaş alabileceklerinin netleştirileceği, dönem dönem bunlar için uyarı geleceği, prim artırdığında daha fazla maaş alabilme noktasında kıstasların kullanılacağı bir sisteme taşımamız lazım. Bizim en büyük zorluğumuz şu; maaş ödediğimiz emekli sayısı 16 milyon 180 bin. Ama prim ödeyen, beyanname ile birlikte kayıt altına alınan 7 milyon 500 bin. Bizim kayıt dışıyla iyi mücadele etmemiz lazım.”
Vergi paketi, Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu tarafından onaylandı ve bu paket kapsamında en düşük emekli aylığı 10 bin liradan 12 bin 500 liraya yükseltildi. Bu düzenleme, yaklaşık 3,7 milyon emekliyi kapsıyor ve zamlı maaşlar Ağustos ayından itibaren emeklilerin hesaplarına yatırılacak.
