Valilik, soba kurulumu, baca temizliği, kömür atımı ve havalandırma konularında dikkat edilmesi gereken noktaları paylaştı.
Soba zehirlenmesinin hayati tehlike oluşturduğunu belirten Yozgat Valiliği, vatandaşların sağlıklı ve güvenli bir kış geçirmesi için uyarılara kulak vermesini istedi.
Valilik tarafından sosyal medya üzerinde yapılan açıklamada, “Değerli hemşehrilerimiz, havalar soğudu, sobalar yanmaya başladı. Soba zehirlenmelerine karşı dikkatli olmak hayati önem taşır. Lütfen önlemlere dikkat edelim:
İyi havalandırma: Odanızı düzenli olarak havalandırın. Temiz hava, karbon monoksit birikimini önler.
Soba kurulumu: Sobayı duvardan en az 50 santim uzaklıkta, mümkün olduğunca az dirsek kullanarak yerleştirin.
Soba dolumu: Sobaya ağzına kadar kömür doldurmayın. Sobayı mutlaka üstten tutuşturun. Sobayı tutuşturmak için lastik, plastik ve benzeri maddeleri kesinlikle kullanmayın.
Yanan sobaya kömür ilave etmeyin: Yanmakta olan sobaya kesinlikle yeni kömür ilave etmeyin. Soba sönünce temizleyin. Yeniden kömür doldurarak üstten tutuşturun.
Baca temizliği: Sobanızın bacasını düzenli olarak kontrol ettirin ve temizletin. Sobayı her gün, bacayı yılda en az 2 kez temizleyin. Tıkalı bacalar zehirlenmelere neden olabilir.
Duman dedektörü kullanımı: Evlerinizde duman dedektörleri bulundurun. Bu cihazlar, olası yangın veya zehirlenmelerde sizi uyarır.
Belirtilere dikkat: Baş ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi gibi belirtilerle karşılaşıyorsanız derhal temiz hava alın ve acil yardım çağrısında bulunun.
Küçük önlemler hayat kurtarır! Sevdiklerinizi de bilgilendirin. Güvende kalın” ifadeleri kullanıldı.
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Türkiye’de bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır. Güneybatıdan esen bir rüzgâr olan “lodos” nedeniyle her yıl onlarca kişi özellikle sobadan olmak üzere sızan karbon monoksit gazı ile zehirlenmektedir.
Karbon monoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yolu ile girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazı, kömür ve benzeri ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbon monoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle sonuçlanabilir.
UYULMASI GEREKEN KURALLAR
Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmelidir.
Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır.
Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmelidir.
Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır.
İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır.
Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir.
Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalıdır.
Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalıdır.
Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmelidir.
Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 milim daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır.
Binaların yangından korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir.
