Ekim ayının başlamasıyla birlikte vatandaşlar tarafından araştırılan konular arasında pastırma sıcaklıklarının ne zaman başlayacağı yer alıyor. Havanın soğuması ile Yozgatlı vatandaşlarında pastırma sıcaklarının ne zaman başlayacağı merak konusu oldu.
Sıcak hava severler, kış gelmeden önce bir kez daha yaz havası yaşamak isterken, pastırma yazını heyecanla bekliyor. Her yıl belirli tarih aralıklarında sonbahar havasından uzaklaşarak yaz esintileri yaşanıyor. Halk arasında pastırma yazı olarak bilinen bu günlerde gündüzleri güneş parlarken, geceleri serin ve puslu oluyor.
"Sonbaharda havaların soğumasının ardından yaşanan güneşli sıcak günler" anlamında kullanılan ve "pastırma sıcaklıkları" olarak da ifade edilen "pastırma yazı", genellikle ekim ayının sonları ve kasım ayının başlarında görülüyor.
PASTIRMA SICAKLARI NE ZAMAN?
Pastırma sıcakları her yıl sonbahar aylarında yaşanıyor. Ekim ayının sonu ile kasım ayının ortasına kadar sürebilen bu sıcaklar kimi yıllarda birkaç kez görülebilirken, kimi zaman hiç olmayabiliyor.
Bu nedenle pastırma sıcaklarının kesin bir tarihi olmamakla birlikte ekim ayının son haftasında bekleniyor. Sıcak hava dalgasının etkili olduğu bu günlerde, sıcaklıklar mevsim normallerine göre daha yüksek seviyelerde seyreder, gündüzleri güneşli, geceleri açık ve ayazlı olur.
PASTIRMA YAZI NEDİR?
Sonbahar aylarında havaların mevsim normallerine göre daha sıcak olduğu döneme halk arasında Pastırma yazı adı verilmiştir. Bu ismin verilmesinin nedeni ise pastırmanın en iyi bu dönemde hazırlanıyor olmasıdır.
Bazen yılda birkaç kez yaşanır, bazen de hiç görülmez. Genellikle birkaç gün ya da bir hafta kadar sürer. Gündüzler güneşli, hafif rüzgarlı ve puslu, geceler serin geçer; yağış olmamakla birlikte geceleri don görülebilir.
Dünyanın pek çok yerinde yaşanan bu dönem, Almanya'da "kocakarı yazı", İsveç'te "Azize Birgitta yazı", Amerika Birleşik Devletleri'nde "Yerli yazı" (Indian summer) gibi adlar alır.
SICAKLIK NASIL OLUŞUR?
Pastırma yazı, kutuplardan gelen alçak bir soğuk hava kütlesinin hareketsizleşerek sıcak bir yüksek basınç merkezi oluşturması nedeniyle oluşur. Bu merkezin özelliği, istikrarlı bir katmanlaşma yaratan önemli sıcaklık değişimleridir. Sonuçta havanın dikey hareketi engellenir ve alçaklarda yoğunlaşan duman ve toz gibi etmenler havanın puslu olmasına yol açar. (Ahmet Ayverdi)
