Dünya genelinde milyonlarca kullanıcıya sahip uygulamalar arasında Booking, Uber, PayPal, Airbnb ve son olarak Instagram, Türkiye'de yasaklandı. Peki, bu uygulamaların Türkiye'de yasaklanmasının nedenleri neler?
BOOKİNG
Booking, dünyanın en çok kullanılan turizm uygulamalarından biri. Ancak Türkiye’de bulunan bir kullanıcı, Türkiye’deki bir otele rezervasyon yaptıramıyor. Türkiye Seyahat Acentaları Birliğinin (TURSAB) açtığı dava sonucu booking.com ve uygulamasının faaliyetleri, haksız rekabete yol açtığı gerekçesiyle 2017’de durduruldu. Yedi yıldır faaliyetleri durdurulan booking, yurt dışından Türkiye’ye gelen turistlere, Türk vatandaşlarından daha uygun fiyatlı tatil seçenekleri satmaya devam ediyor. Dolayısıyla Türk tatilci de döviz kuru arasındaki farka rağmen yurtdışı tatilini tercih ediyor.
AİRBNB VE KISA SÜRELİ KİRALAMA SORUNLARI
Airbnb, uzun süreli misafirlik ve kısa süreli ev kiralama ihtiyaçlarını karşılayan bir uygulamaydı. Ancak Türkiye'de getirilen ciddi kısıtlamalarla, ev sahiplerinin ruhsat alması zorunlu hale geldi ve ruhsat şartları zorlaştırıldı.
UBER VE TAKSİCİLERİN BASKISI
Taksi çağırma uygulamaları arasında en ünlüsü olan Uber, İstanbul'da taksi sorununa çözüm sunuyordu. Ancak taksicilerin baskısı ve Uber sürücülerine yönelik saldırılar nedeniyle uygulama yasaklandı. Şu anda Uber sadece sarı taksi çağırma hizmeti sunabiliyor.
PAYPAL VE ONLİNE ALIŞVERİŞ GÜVENLİĞİ
Dünyanın en çok tercih edilen ödeme sistemlerinden biri olan PayPal, 2016 yılında Türkiye'deki faaliyetlerini durdurdu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) lisans başvurusunu reddetmesi, bu karara yol açtı. PayPal'in Türkiye'de kullanılamaması, özellikle yurtdışına satış yapan küçük işletmeleri olumsuz etkiliyor.
INSTAGRAM YASAKLANDI
Haniye suikastı sonrası getirilen erişim engeli nedeniyle Instagram, dört gündür kapalı. Bu yasak, platform üzerinden satış yapan on binlerce küçük girişimciyi olumsuz etkiledi. Instagram'ın kapanmasının Türkiye'ye günlük maliyetinin 1,9 milyar TL olduğu açıklandı. Türkiye, 58 milyona yakın Instagram kullanıcısıyla dünyada en çok Instagram kullanıcısına sahip beşinci ülke konumunda.
TÜRKİYE'DEKİ SANSÜR UYGULAMALARI
İfade Özgürlüğü Derneği'nin 2023 verilerine göre, Türkiye'de 953 bin 415 web sitesi veya alan adı erişime engellendi. Sulh Ceza Hakimliklerinin veya BTK'nın kararlarıyla uygulamalar ve internet siteleri kapatılabiliyor. Daha önce YouTube, Wikipedia, Twitter ve Ekşi Sözlük de kapatılmış, yapılan itirazlar sonucu yeniden açılmıştı.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN "DİJİTAL FAŞİZM" ELEŞTİRİSİ
Konuyu değerlendiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Gelinen noktada, sosyal medya şirketlerinin çıkarlarına dokunan her hususta mafya gibi davrandıklarına bizzat şahit oluyoruz. Filistinli şehitlerin fotoğraflarına bile tahammül edemeyip anında yasaklayan, bunu da özgürlük olarak pazarlayan bir dijital faşizmle karşı karşıyayız" dedi. Sosyal medya platformlarının "Amerika ve Avrupa'daki kurallara uyma noktasında gösterdikleri özeni, mesele Türkiye olunca bilinçli şekilde esirgediklerini" söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu husustaki rahatsızlığımızı daha önce pek çok kez dile getirdik. İlgili kurumlarımız vasıtasıyla diyalog hattı da kurmaya çalıştık. Ancak arzu edilen iş birliğini henüz tam manasıyla tesis edemedik" dedi. Muhalefeti de eleştiren Erdoğan, "Sosyal medya platformlarının rezilliklerini eleştirmeyenler, estirdikleri faşizme laf etmeyenler, Türkiye'yi Batılılara şikayet sırasına giriyor" ifadelerini kullandı.
