Elinde nakit parası bulunan vatandaşların, beklenen faiz indirimiyle birlikte konut fiyatlarının artacağı beklentisi ve sınırlı fiyat artışlarının reel olarak yüzde 14,7 gerilemesi fırsatını değerlendirerek alıma yöneldiği bildirildi. Bu durum, konut piyasasında büyük bir hareketlilik yarattı.
Yüksek faiz oranları, kredi zorluğu ve sürekli artan maliyetlerin etkisiyle konut satışları bir süredir sert bir düşüş göstermekteydi. Ancak, ağustos ayında yakalanan canlılık, eylüle taşındı. Bu süreçte, piyasalarda beklenen faiz indiriminin etkisiyle konut fiyatlarında artış beklentisi, yüzde 1 artışla sınırlı kalan fiyatların gerilemesi ve alım fırsatı görülmesi, özellikle elinde nakit bulunduran yatırımcılar için cazip hale geldi. Ek olarak, ileride satış ve kiralama yoluyla kar beklentisinin yükselmesi de talebi artırdı.
KİRA ARTIŞLARI HIZ KAZANDI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, kiralarda eylülde aylık yüzde 7,6, yıllık ise yüzde 117,4 oranında artış kaydedildi. Kiralardaki bu hızlı artış, elinde nakit bulunduran kişilerin, zam gelmeden ev sahibi olma ve durgun giden fiyatları kaçırmama isteğiyle hareket geçmesini sağladı. Sonuç olarak, konut satışları 2024 yılının eylül ayında, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 37,3 artış göstererek 140 bin 919 adede ulaştı. Bu rakam, Haziran 2022’den bu yana en yüksek konut satışına işaret ediyor.
EYLÜL SATIŞ İSTATİSTİKLERİ
TÜİK’in açıkladığı verilere göre, Türkiye genelinde eylül ayında konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 37,3 artışla 140 bin 919’a yükseldi. Ocak-eylül döneminde toplam konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,2 artarak 947 bin 236 olarak kaydedildi. İstanbul, eylülde konut satışlarında 21 bin 314 ile en yüksek paya sahip il olurken, bunu 13 bin 205 ile Ankara ve 7 bin 612 ile İzmir izledi. Öte yandan, konut satışının en az olduğu iller ise Hakkari (74), Ardahan (82) ve Bayburt (106) olarak sıralandı.
İPOTEKLİ SATIŞLARDA DİKKAT ÇEKEN ARTIŞ
Türkiye genelinde ipotekli konut satışları, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 87,4 artış göstererek 15 bin 825’e ulaştı. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı ise yüzde 11,2 olarak belirlendi. Ancak yılın ilk dokuz ayında, ipotekli satışların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 42,6 azalarak 92 bin 310’a gerilediği görüldü. Eylül ayındaki ipotekli satışların 3 bin 685’i, ilk dokuz ayda yapılan satışların ise 21 bin 702’si ilk el satışları olarak kaydedildi.
İLK EL VE İKİNCİ EL SATIŞLARDA DİKKAT ÇEKEN ARTIŞ
Eylülde Türkiye genelinde ilk el konut satışları, yıllık bazda yüzde 47,1 artış göstererek 44 bin 858’e ulaştı ve toplam satışlar içindeki payı yüzde 31,8 olarak belirlendi. Yılın ilk dokuz ayında ise ilk el konut satışları, yüzde 12 artışla 300 bin 879’a yükseldi. İkinci el konut satışları da eylülde yüzde 33,1 artışla 96 bin 61’e çıktı ve toplam satışlardaki payı yüzde 68,2 olarak hesaplandı. Yabancılara yapılan konut satışları ise eylülde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 31 azalarak 2 bin 22’ye geriledi ve toplam satışlar içindeki payı yüzde 1,4 oldu. Yabancı alımlarda en fazla satışın yapıldığı il 783 konutla İstanbul olurken, Rus vatandaşları 346 konutla ilk sırada yer aldı. Bunu İran 163, Irak ise 139 konutla izledi.
KONUT FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİM SINIRLI KALDI
Emlakjet tarafından yayımlanan Eylül 2024 gayrimenkul piyasası raporuna göre, Türkiye genelinde konut fiyatlarındaki değişimler sınırlı kaldı. İstanbul’da kiralık konut fiyatları sabit kalırken, satılık konut fiyatlarında yalnızca yüzde 1 artış gözlendi. Platformda yapılan arama verilerine göre, eylülde tüketicilerin yüzde 61’inin satılık konut, yüzde 35’inin ise kiralık konut arayışında olduğu görüldü.
Bu gelişmeler, elinde nakit bulunduran yatırımcıların konut piyasasına yöneldiğini ve satışların artış göstermeye devam edeceğini gösteriyor. Uzmanlar, piyasalardaki bu hareketliliğin ilerleyen dönemde daha da artabileceğini öngörüyor. Özellikle, beklenen faiz indirimlerinin etkisiyle konut fiyatlarının yükselmesi, yatırımcıların alım kararlarını daha da etkileyecek gibi görünüyor.
