Romanya Cumhurbaşkanı Klaus Iohannis’in yarıştan çekilmesiyle göreve tek aday olarak kalan Rutte, NATO Genel Sekreterliği’ne atandı. Rutte’nin 1 Ekim'de Jens Stoltenberg’den görevi devralması bekleniyor.
SİYASİ KARİYER VE NATO YOLU
Rutte, Hollanda’daki koalisyon hükümetinin bozulması üzerine 7 Temmuz 2023’te istifa etmiş ve yeni hükümet kurulana kadar başbakanlık görevini sürdüreceğini açıklamıştı. Stoltenberg’in görevini uzatmayacağı kesinleşince, Rutte NATO Genel Sekreterliği adaylığını duyurdu. Kısa süre içinde birçok ülkenin desteğini kazansa da Macaristan, Slovakya ve Romanya gibi ülkeler Rutte’nin adaylığına karşı çıkıyordu.
RUTTE'NİN NATO'DAKİ ROLÜ
Mark Rutte, siyasi kariyerinde sıklıkla Ukrayna’yı destekleyen açıklamalarıyla tanınıyor. Her ne kadar Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i eleştirse de NATO’daki 32 ülkenin de fikir birliğine sahip olmasını sağlayacak kadar merkezci bir duruş sergiliyor.
HOLLANDA'DAKİ SİYASİ YENİLGİSİ
Trump ve Erdoğan ile iyi ilişkileri olan Rutte, Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) lideri olarak sığınmacı politikaları nedeniyle eleştiriliyordu. Bu eleştiriler koalisyonunun çökmesine ve aşırı sağcı Geert Wilders'ın kazandığı erken seçimlerin ardından en büyük siyasi yenilgisine neden oldu. 2 Haziran 2024’te başbakanlık görevini devreden Rutte, Stoltenberg’in görevine devam etmeyeceğinin kesinleşmesiyle NATO Genel Sekreterliği için kampanya yürütmeye başladı.
İKNA SÜRECİ VE DESTEK ARAYIŞI
Amerika Birleşik Devletleri ile ilişkilerin güçlenmesini savunan Rutte, Rusya Devlet Başkanı Putin’i sıkça eleştiriyordu. Ukrayna’nın sıkı bir destekçisi olan Rutte, NATO’da bazı ülkeleri ikna etmek zorundaydı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ı ikna etmek için mektupla teminat verdi ve sonunda desteğini kazandı.
KİŞİSEL YAŞAM VE LİDERLİK ANLAYIŞI
Rutte, bisikletle işe giden, mütevazı bir siyasetçi olarak tanınıyor. Yetenekli bir piyanist olan Rutte, Lahey’in merkez tren istasyonunda halka açık piyano çalmıştı. Mizah anlayışı, neşeli mizacı ve kriz yönetimindeki başarısıyla biliniyor.
Biyografisini kaleme alan Sheila Sitalsing, Rutte'yi “iyi bir kriz yöneticisi” ve “siyasetin Houdini’si” olarak tanımlıyor. Halk nezdindeki onayı, mali kriz ve koronavirüs pandemisi sırasında sağladığı istikrar sayesinde oldukça yüksek.
TRUMP VE ERDOĞAN İLE İLİŞKİLERİ
Rutte, Trump ile iyi ilişkiler geliştirdi ve Trump tarafından “dost” olarak nitelendirildi. Ancak Rutte, Trump’tan farklı olarak Ukrayna’ya askeri destek verilmesini savunuyor ve Putin’e soğuk bakıyor. 2014'te MH-17 uçağının düşürülmesinden Rusya’yı sorumlu tutuyor. Erdoğan ile de iyi ilişkileri bulunan Rutte, NATO Genel Sekreterliği görevi için Erdoğan’ın desteğini kazanmıştı.
Mark Rutte’nin liderliğindeki NATO’nun geleceği merakla bekleniyor. NATO’nun yeni dönemde nasıl bir politika izleyeceği ve Rutte’nin bu süreçte nasıl bir rol oynayacağı yakından takip edilecek.