Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkeye ihraç edilen bu balıklardaki sağlık sorunları, büyük ekonomik kayıplara yol açtı.
Dünya mutfaklarının vazgeçilmez ürünlerinden biri olan Norveç somonu, şu an ciddi bir sağlık sorunuyla gündemde. Tüketici haklarını savunan Foodwatch adlı kuruluş, Norveç balık çiftliklerindeki kötü üretim koşullarına ve artan ölüm oranlarına dikkat çeken çarpıcı bir rapor yayımladı. Raporda, özellikle Almanya ve İsviçre gibi ülkelerde büyük tepkiyle karşılanan bu duruma ilişkin pek çok tüketici örgütü, Norveç somonu ithalatının durdurulması için kampanyalar başlattı. Türkiye’de de sağlıklı bir besin kaynağı olarak bilinen Norveç somonuna dair bu iddialar, kamuoyunda endişelere yol açtı.
Foodwatch’un yayımladığı rapora göre, 2023 yılında Avrupa’da en çok somon tüketen ülkelerde, yetersiz denetimler ve güvenilir olmayan raporlar nedeniyle sağlık sorunları büyüdü. Raporda, çiftliklerde yetiştirilen yaklaşık 100 milyon somonun, çeşitli hastalıklar ve olumsuz koşullar yüzünden büyüyemeden öldüğü belirtildi. "Tembel Balık" başlıklı raporda, ölümlerin başlıca nedenleri arasında somon biti istilası, bulaşıcı hastalıklar ve yaralanmalar sıralanıyor. Özellikle somon biti (Lepeophtheirus salmonis), balığın derisini ve kanını tüketerek enfeksiyonlara yol açıyor.
Raporda ayrıca, balık çiftliklerinden denize kaçan somonların doğal ekosistemde dengeyi bozduğu ve yerel balık türlerini avlayarak deniz yaşamını olumsuz etkilediği vurgulandı. Somon yetiştiriciliğinde daha sıkı denetimlerin getirilmesi ve karada kurulan çiftliklere geçiş yapılması gerektiği önerildi. 2023 yılında Norveç somonu endüstrisi, 10 milyar euro gelir elde ederek rekor kırarken, yalnızca iki çiftliğin gerekli standartları karşıladığı raporda yer aldı.
